41 yıllık esnaf Aykut Çavuş: “Tekstilde hammadde ve kalifiye eleman krizi var”

İzmit’te kadın ve erkek giyim üzerine hizmet veren 41 yıllık esnaf Aykut Çavuş, tekstil sektörünün ve esnaflığın geçmişten günümüze geldiği noktayı gazetemize anlattı. Dolar kurundaki artış nedeniyle sektörde hammadde krizi yaşandığını söyleyen Çavuş, kalifiye eleman sorununun arttığını ifade etti. Eski esnaflığın değerini yitirmeye başladığını vurgulayan Çavuş, Ahilik kültürünün yaşatılması için vatandaşın, esnaf ve ticaret odalarının yerel esnafa sahip çıkması gerektiğini vurguladı.

‘49 MARKAYLA ÇALIŞAN SAYILI ESNAFIM’

Kendi adını verdiği işyerinde faaliyet veren Çavuş, “Ben küçük yaşlarda sektöre atıldım, 17 yıl bu işin mutfağını yaşadım, Renk Mağazası’nda çalıştım. 24 yıldır da kendi ismimle tek başıma çalışıyorum. Yetişkinlerde kadın ve erkekler için kazak, gömlek, pantolon, kaban, ceket ve mont gibi giyim üzerine hizmet veriyorum. Soydan İş Merkezi’nde 260 metrekarelik dükkanımda hizmetteyim. 38-48 bedenlerden 50-58 bedenlere kadar Türkiye’de 49 sayılı markayla çalışan esnaflardan biriyim. İlk günki heyecanla çalışıyorum çünkü işimi çok seviyorum.” şeklinde konuştu.

‘ÇALIŞANLARIM VAR DİYE TEMBELLİK YAPMAM’

İşini ilk günkü heyecanla yaptığını vurgulayan Çavuş, “Kaç yaşında olursam olayım veya çalışanım var ne de olsa iş sahibiyim diye oturmam. Bu dükkan her gün 08.30’da açıktır. 55 yaşındayım her gün mutlaka saatinde eşimle birlikte işimin başında olmak için sabırsızlanıyorum. Ne de olsa 3 çalışanım var deyipte gitmeyeyim diye işimi ihmal etmiyorum.” dedi.

‘EŞİMİN VE MESLEK BÜYÜKLERİMİN DESTEĞİNİ UNUTAMAM’

Çalıştığı yerlerde kendine de işyerine de çok şey kattığını söyleyen Çavuş, eşine ve meslek büyüklerine teşekkür ederek, “Ben meslek büyüklerimin ve eşimin bana olan desteğini asla unutamam. Haklarını inkar edemem. Eşim Özlem hanım ve mesleği bana öğreten eski esnaflardan Renk Mağazası sahibi İsmail Uslu’nun bana çok büyük katkıları oldu. İsmail bey, hem benim gibi çalışanlarına hem de müşterilerine faydası olan bir esnaftır.” dedi.

‘İYİ İŞVEREN OLMAKTA ÇOK ÖNEMLİ’

Çavuş sözlerinin devamında, “Ben de onu örnek aldım, iyiki de onu örnek almışımki ben de işveren ahlakını da ondan öğrendim. İşçidir her şeyi yapsın deyip, büyüklenmem, söyleceğimi kimsenin kırmadan söylemeye dikkat ederim. Ben de bugünlere yıllarca işçilik yaparak geldim. İyi işçi bulmak önemli olduğu gibi iyi işveren olmanın da çok önemli olduğunu düşünüyorum.” dedi.

‘DOLAR ARTIŞI HAMMADDEYE ERİŞİMİ ENGELLİYOR’

Sektörde yaşanan sıkıntıları açıklayan Çavuş, “Tekstildeki en büyük sorun hammadde ve kalifiye eleman sorunudur. Döviz kurundaki artış hammadde fiyatlarını çok arttırdı, artırmaya da devam ediyor. Toptancı kur farkı yediğinden dolayı hammaddenin fiyatı artırıyor ve erişimi de zorlaştırıyor. Bu da giyimde çeşitlere ve fiyatlara yansıyor maalesef. Esnafların kira, elektrik, doğalgaz gibi maliyet giderlerindeki artıştan dolayı çektikleri zorluk zaten apaçık ortada.” dedi.

‘SADECE PARA DEĞİL GÖNÜL KAZANMAKTA VAR’

Müşterilere sadece para gözüyle bakmadıklarını vurgulayan Çavuş, “Ama ne kadar zorluk olursa olsun kalitemden asla ödün vermem burada sadece satış yapmıyoruz. Müşterimize sadece fiyatta değil çay kahve gibi ikramlarda da bulunuyoruz, kahvenin de esnaflığın da hatrı var. Bu işte gönül kazanmakta var, her şey para değil.” ifadelerine yer verdi.

‘KART YERİNE NAKİT ALIŞVERİŞ İKİ TARAF İÇİN DE KARLI’

Vatandaşa, nakit parayla işlem yapmayı öneren Çavuş, “Hizmette ise müşterilerin kart kullanması da küçük esnafa zarar veriyor, tek çekime bile yüzde 2,5 komisyon alıyorlar. Bankalar esnafın karına ortak oluyor. Nakit parayla işlem yapılması bizim için çok önemli, vatandaşımızın bu konuda hassasiyeti esnafın kart kullanımındaki zararının önüne geçecektir. Bir de banka sadece bizden değil bizim müşterimizden de kar ediyor, işlemlerde müşteriden de kesşnti yapıyor. Nakit alışveriş yaygınlaşsa esnafta vatandaşta zarar etmeyecek.” diyerek müşterilere seslendi.

‘TASARIMCILARIMIZA SAHİP ÇIKMALIYIZ’

Ülkemizin tekstilde çok önemli bir noktada olduğunu vurgulayan Çavuş, “Türkiye tekstil sektöründe dünyada sayılı 5 ülkeden biri bence. Ufku açık bir sektör ve bunu da hakkını veren aşağıdan çok güzel yetişen tasarımcılarımız var. Bunların kıymetinin bilinmesi lazım ve gençlerin kalıcı bir iş olarak tekstile teşvik edilmesi gerek.” diyerek ülkemizin tekstildeki başarısına da dikkat çekti.

‘ASKERLİK VE EVLİLİK NEDENİYLE BIRAKAN ÇOK’

Başvuru yapanların birçoğunun işlere geçici olarak başvurduğundan yakınan Çavuş, “İşe başlayanların birçoğu, ya askere gidene kadar ya da kızlarda çeyiz düzene kadar çalışıyor. Ya da evlenip ayrıldıktan sonra tekrar tekstil sektörüne geri dönüş yapıyor. Bunlar yaşadığımız sorunlardan biri. Ama işe başlayacak olanların yanı sıra eldeki kalifiye elemanların da kaçırılmaması gerek.” dedi.

‘TEŞVİK VE EĞİTİMLE KALICILIK SAĞLANABİLİR’

Tekstilde kalıcı eleman bulunması için çalışanların eğitimlerle teşvik edilmesi gerektiğinin altını çizen Çavuş, ‘Özellikle çarşı kültüründe orta düzeyde gördüğümüz vasıfsız olan elemanlar çalışıyor. Başvuru yapanların büyük çoğunluğu ne yazıkki işi ciddiye almayan ve geçici gözüyle bakan kişilerden oluşuyor.” dedi.

‘SADECE HOCA YETMEZ, BİR DE ALAYLI GEREK’

Önerdiği eğitimlerde mesleğin alaylılarının da tecrübesini anlatması gerektiğini söyleyen Çavuş, “Sektörde bir de vasıfsız elemanların da eğitilmesi şart. İşveren için tecrübesiz eleman çalıştırmakta çok zor. Bu yüzden de eleman bulmakta zorluk yaşıyoruz. Bunun için halk eğitim merkezleri, esnaf odaları ve ticaret odalarının kurs açması gerek. Bütün sektörler için geçeli bu durum.” diyerek tavsiyelerde bulundu.

‘ESNAFLIK DEĞERİNİ YİTİRMEMELİ’

‘Esnaflığı yenilerden çok eski esnaflar yaşatıyor’ diyen Çavuş, “Ben bu işte 41’inci yılı gördüm Allah nasip etti. İşimi de esnaflığı da çok seviyorum. Belki sıradan bir yorum olarak görülecek ama ben dünyaya bir daha gelsem kesinlikle yine tekstil sektöründe çalışan bir esnaf olmak isterim. İşimizin maddi zorluklarının yanı sıra manevi zorlukları da var tabiki. Bütün insanları memnun etmek çok zor ama elimizden geldiği kadar kimseyi kırmamak zorundayız. Kira, elektrik, su gibi gider artışları bize kaybettirde de bu maneviyatın da bize para kazandırdığı bir gerçektir.” dedi.

‘50 YIL ÇALIŞSAK BİLE BEN OLDUM DEMEMELİYİZ’

‘Kaç yıl çalışırsak çalışalım, öğrenmenin sonu yok’ diyen Çavuş, “Kaç yaşında olursak olalım, kaç sene çalışırsak çalışalım, ben iyiyim artık oldum, piştim diye bir şey yok. Çalışanların da eğitim alması gerek, dünya sürekli bir değişim ve dönüşüm halinde. Dijital dünya ve teknolojik güç her sektöre farklı bir vizyon getirdi. Bu yüzden dolayı öğreneceğimiz birçok şey ortaya çıkıyor, eğitimin sonu yok.” dedi.

‘ESKİ AHİLİK KÜLTÜRÜ YAŞATILMALI’

Esnaflığın değerini yitirmemesi için Ahilik kültürünün yaşatılması gerektiğinin altını çizen Çavuş, “Biz eski esnaflarız, yeni nesil esnaflar çok farklı. Esnaflıkta her kesimden insanla sürekli iletişim halindesiniz, ne yaşarsanız yaşayın her zaman güleryüzlü ve sabırlı olmanız gerek, yoksa yaptığınız iş esnaflık olmaz.” diyerek esnaflara tavsiyelerde bulundu.

‘41 YILDIR BU YÜZDEN AYAKTAYIM’

Son olarak girişimci adaylarına esnaflığın püf noktalarını veren Çavuş, “Kapıdan girene hoşgeldiniz deme, karşılama, sunma ve uğurlama olmak üzere müşteriler memnuniyetle ayrılmalı. Ben 41 yıldır bu yüzden ayaktayım.

 

‘SURAT ASARAK, OTURARAK ESNAFLIK YAPILMAZ’

Esnaflık bunlar olmadan da olmaz. Eski  Ahilik kültürüne göre davranmak müşteriye daha ilginç geliyor ve müşterinin hoşuna gidiyor. Surat asarak, susarak, geç saatlere kadar yatıp işyerini geç açarak, dükkanda boş oturarak esnaflık yapılmaz. Eve gelen misafire de dükkana gelen müşteriye de surat asılmaz, biz böyle gördük, çok şükür de bu kültürle yetiştik. Bunlar yapılabilecek en basit şeyler, bunları yapmakta bir zorluk olamaz ama işte insanın içinden gelmeli, başarılı olmak için yapılacaklar bellidir tesadüf değildir.” diyerek sözlerini tamamladı.